Ο Στέλιος Βαμβακάρης στην αθανασία του λαϊκού τραγουδιού

Για τον Στέλιο Βαμβακάρη το έμαθα πριν από λίγες ώρες από τον Ανδρέα. Τον πρωτοσυνάντησα το 2000 στα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ του Γιώργου Ζέρβα. Λίγα χρόνια αργότερα για μια συνέντευξη μαζί με τον Γιώργο τον Αθητάκη, στο σπίτι του. Θέλαμε να μας μιλήσει για τον Μάρκο. Από εκείνη τη συνέντευξη θυμάμαι το εξής: πήγα έχοντας κουβεντιάσει και με την πλευρά της πρώτης γυναίκας του Μάρκου, της Ζιγκουάλας. Ο Στέλιος είχε βγάλει το βιβλίο "ο Άγιος Μάγκας" με τον Μάνο Τσιλιμίδη. Η τάση ήταν λοιπόν η αγιοποίηση, ας πούμε ο εξωραϊσμός: "ο Μάρκος μια φορά είχε ένα εικοσάρικο, και αποφυλακίστηκε ένας φίλος του και του το 'δωσε" κλπ. Αφού τον άφησα και μίλησε γύρω στο τέταρτο, τον κόβω και του λέω "άκου Στέλιο, την αγιοποίηση του Μάρκου την ξέρουμε. Δεν ήρθα γι' αυτό εδώ. Θέλω να μου πεις την αλήθεια. Ποιος ήταν πραγματικά ο Μάρκος". Ο Στέλιος προς στιγμήν θύμωσε, σχεδόν μου έβαλε τις φωνές, ότι αυτά τα λένε οι εχθροί της οικογένειας κλπ. Με είδε πως δεν έκανα πίσω. Με πίεσε, τον ξαναπίεσα μέσα σε μια έντονα φορτισμένη ατμόσφαιρα. Κάποια στιγμή σώπασε. Τον άκουσα μόνο να λέει "άκου, Νίκο. Η ζωή με τον Μάρκο ήταν πολύ δύσκολη". Μου αρκούσε αυτή η απάντηση, γιατί καταλάβαινα τον κόπο με τον οποίο δόθηκε. Χωρίσαμε αγαπημένοι. Μερικά χρόνια αργότερα συναντηθήκαμε τυχαία στο κέντρο, ίσως το Μιούζικ Κόρνερ. Μου έκανε ένα σχόλιο για τα κείμενά μου, που ντρέπομαι να το πω δημόσια, αλλά το κουβαλάω μέσα μου ως παράσημο και με στηρίζει στα δύσκολα. Ο Στέλιος δεν ήταν μίζερος, δεν ήταν μικρόψυχος και δεν ήταν γεμάτος δεύτερες σκέψεις. Για τη ζωή του μου είχε πει κάποτε "ήτανε μια εποχή που ζούσα λες και οδηγούσα μηχανή στις ράγες με το τρένο να έρχεται από απέναντι". Άνθρωποι-βουνά, όπως ο Στέλιος, δεν κινδυνεύουν από εχθρούς αλλά από κόλακες και αυλές, που λειτουργούν υποχθόνια και διαβρωτικά, χωρίς κανείς να το παίρνει είδηση.Ο ίδιος έπασχε, έτσι μου είχε πει ο Γιώργος ο Αθητάκης, από "αντικρουόμενες ασθένειες" που η θεραπεία της μιας επιδείνωνε την άλλη, όπως ακριβώς ο Μάρκος. Δε ρώτησα ποτέ ποιες ήταν. Του τηλεφώνησα για να του μεταφέρω την άσχημη είδηση, με πρόλαβε: "τι έγινε ρε; πάλι για κηδείες μου τηλεφωνείς;"